Gesplitst: een angstaanjagende toekomstroman

Wat zou jij doen als je ouders je organen willen weggeven, nog voordat je bent overleden? In Gesplitst lijkt de overheid het abortusvraagstuk en het tekort aan orgaandonoren in één keer te hebben opgelost. Ouders mogen geen abortus meer plegen, maar kunnen hun kind vanaf zijn of haar dertiende levensjaar laten splitsen; het lichaam wordt uit elkaar gehaald en alle lichaamsdelen en organen worden hergebruikt. Technisch gezien sterven de splitsers niet, want hun lichaam zal verder leven…

Gesplitst gaat over de drie tieners Connor, Risa en Lev. Ze lijken totaal niet op elkaar, maar hebben wel dezelfde toekomst: ze zullen binnenkort gesplitst worden. Connor is onhandelbaar en daarom willen zijn ouders van hem af, voor Risa is geen plaats meer in het weeshuis en Lev is een tiender, het tiende kind binnen een strenggelovige familie, en is voorbestemd om gesplitst te worden. Tijdens een door Connor veroorzaakt ongeval komen de drie lotgenoten elkaar tegen en samen gaan ze op de vlucht. Zal het ze lukken om aan de wet te ontsnappen?

Geloofwaardige dystopie
Ook al lijkt het onderwerp van dit boek niet zo realistisch, schrijver Neal Shusterman weet het verhaal van Connor, Risa en Lev toch angstaanjagend geloofwaardig op papier te zetten. De wereld waarin de drie tieners leven is bijna hetzelfde als onze wereld, met een paar cruciale verschillen. Abortus is verboden en er is geen tekort meer aan orgaandonoren. Als je geen kind wil, dan laat je hem of haar gewoon splitsen. En daar help je de mensheid ook nog eens mee. Een erg vreemd idee dat in eerste instantie behoorlijk ongeloofwaardig overkomt, want welke ouder zou zijn kind nu laten splitsen? Toch krijgt Shusterman het voor elkaar om dit idee realistisch te maken. Het begrip ‘splitsen’ is helemaal geïntegreerd in de samenleving en men gelooft dat het kind verder zal leven en dus niet echt doodgemaakt wordt. De kinderen die op het punt staan gesplitst te worden denken hier echter anders over, want wie weet of je ooit nog bij bewustzijn zult komen? Je lichaam mag misschien verder leven, maar waar gaat je geest heen?

Heftig en spannend
Het mag duidelijk zijn dat Gesplitst af en toe behoorlijk heftige onderwerpen aansnijdt. Er spelen ethische kwesties, over abortus en kinderen opofferen voor het geloof, maar er spelen ook gevoelskwesties. Want hoe koelbloedig moet je zijn om je eigen kind te laten splitsen? En hoe kun je een meisje laten splitsen dat niets verkeerd heeft gedaan, maar voor wie er simpelweg geen plaats meer is in het weeshuis? Connor en Risa proberen te ontkomen aan deze – voor hun dodelijke – wereld, maar dat wordt lastig gemaakt door Lev, die juist gevonden wil worden. Hij is namelijk een tiender en wil zich daarom vrijwillig laten splitsen. De vlucht van de tieners zorgt ervoor dat dit boek gelukkig niet alleen om ethische vraagstukken draait, maar ook een behoorlijke dosis spanning bevat. Samen met de humor die Shusterman in zijn verhaal heeft verwerkt, maakt dit Gesplitst tot een superspannend, sterk en griezelig realistisch boek.

Veel perspectiefwisselingen
Gesplitst bevat enorm veel perspectiefwisselingen, waardoor je met iedereen meeleeft en de zaken van alle kanten kunt bekijken. Zo komt het zelfs voor dat je meeleeft met de pestkoppen. Al die perspectiefwisselingen zorgen ervoor dat de karakters tot leven komen en je ze echt leert kennen. Als lezer ben je samen met Connor en Risa op de vlucht en twijfel je met Lev mee over zijn toekomst. Je begrijpt waarom ze bepaalde – soms zelfs bizarre – keuzes maken en voelt hun angst. Hun levens staan op het spel, wat Gesplitst alleen maar spannender maakt.

Gesplitst is een goed uitgewerkte en ontzettend spannende dystopie, met karakters die voor je ogen tot leven komen. Het verhaal is af en toe misschien wat onrealistisch, maar schrijver Neal Shusterman krijgt het toch voor elkaar dat je zijn verhaal gelooft. Daarom geef ik Gesplitst 4 sterren.