Dystopische boeken

Nadat het Suzanne Collins is gelukt om de wereld te veroveren met haar trilogie De Hongerspelen, lijken ook andere auteurs een beetje mee te willen proeven van het dystopische megasucces. Inmiddels zijn er al tientallen romans, thrillers, trilogieën en series geschreven die zich in de toekomst afspelen; werelden die door een dictatuur worden geregeerd, werelden die bijna volledig zijn verwoest, werelden die op het eerste gezicht een utopie zijn, maar die zo zijn opgezet, dat hun breekbaar systeem door het minste geringste kan worden vernietigd. Het meest voorkomende ’typische’ beeld van de toekomst – ja, dat beeld met vliegende auto’s – is daarentegen nog niet voorbijgekomen. Althans, niet op de positieve manier die veel mensen in gedachten hebben. Maar waarom zijn dystopische verhalen nou zo populair?

Creatief
Met zwevende auto’s ben je er natuurlijk nog lang niet. Een boek schrijven die zich in de toekomst afspeelt, vergt creativiteit. Je bouwt immers een wereld die tot in de puntjes moet worden uitgewerkt. De omgeving moet worden ontwikkeld, je moet het huidige regeringssysteem (indien van toepassing) detailleren, personages moeten zo nauwkeurig mogelijk worden verfijnt, de dystopische elementen moeten worden toegepast: een behoorlijk karwei dus. En alhoewel deze details niet allemaal terugkomen in het boek, moet je ze wel hebben opgeschreven. Deze details zijn namelijk cruciaal voor bijna elke scene die jouw roman omvat.

Verschillende toekomstbeelden
Niet alleen Suzanne Collins heeft succes weten te werven. Ook andere ‘nieuwe’, ‘moderne’ auteurs zoals Marie Lu, Veronica Roth, Kiera Cass, Scott Westerfeld en Susan Ee zijn erg populair geworden met hun uitwerking van de toekomst. Maar laten we vooral de ‘klassiekers’ niet vergeten. Kazuo Ishiguro, Lois Lowry en George Orwell hun romans zijn al wat ouder, echter nog steeds in trek. Never Let Me Go (Laat me nooit alleen) van Ishiguro is in 2010 verfilmd met Keira Knightley, Carey Mulligan en Andrew Garfield in de hoofdrollen. Ook The Giver (Nummer 19) van Orwell is verfilmd; de trailer is net verschenen en de film zal rond augustus in de bioscopen verschijnen (althans, in Amerika).

En zoals jullie wel weten, spelen al deze romans zich in verschillende werelden af. Terwijl Marie Lu en Veronica Roth schrijven over een realistische dictatuur met oorlogen op de loer, schrijft Susan Ee over de verwoeste Verenigde Staten met een paranormale twist. George Orwell schrijft over een schijnbaar idealistische samenleving en Kazuo Ishiguro weet een ontroerende roman te mixen met klonen. Allemaal verschillende boeken, en toch weet de cliché zich ook hier naar binnen te sluipen.

Cliché
De toekomst is cliché. Of nou ja, niet echt natuurlijk, maar ik heb al een paar mensen ‘zucht, alwéér’ horen zeggen of zien schrijven. Het begint een beetje op wat Twilight met vampiers heeft gedaan te lijken; ideeën worden met elkaar vergeleken en elk boek lijkt op The Hunger Games of op Divergent (Inwijding). Dit haalt de originaliteit van het verhaal weg. Erg jammer, aangezien elk boek zijn unieke capaciteiten heeft. Een boek behoort naar mijn mening uniek te zijn, en niet ‘de volgende …’.

Gelukkig is het onderwerp nog ‘jong’.

Waarom een dystopie?
Het schrijven van een utopische roman is onmogelijk. Wat voor de één ideaal is, is voor de ander een nachtmerrie. Iedereen heeft namelijk zijn eigen mening, zijn eigen beeld op de wereld. Om reden dat de toekomst aantrekkelijk is [vul hier je eigen reden in] willen mensen hun fantasieën los laten gaan. Oorlogen, dictaturen, verwoestingen, paranormale wezens die de aarde in beslag nemen… alles is mogelijk. Dystopieën zijn interessant, aantrekkelijk, je wilt de wereld veranderen, je leeft mee met de hoofdperso(o)n(en). Bovendien is een dystopie spannend. En – ikzelf – krijg er een soort melancholisch gevoel bij; een gevoel dat lastig te omschrijven is, maar zeker als positief kan worden gezien.

Zelf ben ik helemaal fan van dystopische romans. Mijn favoriete serie is dan ook zeker De Hongerspelen (hoe cliché!) en ik kan niet wachten op de vertaling van The Selection (De selectie) van Kiera Cass.