Een waterige zon piept langzaam achter de wolken tevoorschijn. Met haar stralen verwarmt ze de paden die door het hart van de weelderige tuin slingeren. Eindelijk, de zomer is terug.
Hoewel de meeste bewoners van Hartfield nog moeten ontwaken, is de jonge vrouw al op pad. Met voorzichtige passen baant ze zich een weg door het struikgewas, terwijl ze ondertussen de linten van haar luifelhoed in een elegante strik onder haar kin frummelt. Net op tijd. Daar komt hij.
De vrijgezellen ontmoeten elkaar voor de haag. “Hoe gaat het met jou?” klinkt het kort en voorzichtig aan elke kant. Ze staat toe dat hij haar door de tuin escorteert. In stilte wandelen ze langs de aangeharkte perken met pioenrozen. Hoe moet het nu verder? Zij kan geen woorden uitbrengen, en hij evenmin. Liefde is immers een kwetsbare zaak. Het niet kunnen uiten is onverdraagbaar, maar het niet durven uiten des te meer.
Tenslotte, na zeven tergende minuten – een eeuwigheid, schraapt hij zijn keel. De jongedame voelt dat de galante man aan haar zijde op het punt staat om iets belangrijks te zeggen. Hij legt zijn warme hand op de hare. “Als ik minder van je hield, zou ik er meer over kunnen praten” begint hij zacht.
Bovenstaande anekdote is losjes gebaseerd op een scene uit Emma, de vierde roman van Jane Austen – een grote favoriet. Hoewel Austen ruim twee eeuwen geleden op aarde ronddoolde, is haar werk nog altijd trending en bovendien zeer geliefd. Haar zes bekendste romans (Sense and Sensibility, Pride and Prejudice, Mansfield Park, Emma, Northanger Abbey en Persuasion) behoren tegenwoordig tot de westerse literaire canon. Wedden dat je haar naam een keer bent tegengekomen tijdens je carrière op de middelbare school of universiteit?
Het kan niet anders. Austenromans vormen een prominent onderdeel van de Engelse literatuur. Op een komische manier beschrijven ze het leven van de middenklasse in Engeland aan het begin van de negentiende eeuw, de zogenoemde ‘Regency era’. Elke roman vertelt het verhaal van een jonge vrouw die de stap naar het huwelijk moet maken en ondertussen schippert tussen haar eigen verlangens en de verwachtingen van haar familie en de maatschappij.
Grappig genoeg blijven de worstelingen van het leven uit die tijd, die Austen zo nauwkeurig in haar romans omschrijft, herkenbaar. Zelfs nu, in de eenentwintigste eeuw, kunnen wij, de moderne lezers, ons herkennen in haar heldinnen. Ach, wat leven we met ze mee wanneer die ene charmante vrijgezel, waar alle dames van de stad hun oog op hebben laten vallen, toch een hork van het eerste uur blijkt te zijn.
Gelukkig geeft Jane Austen de heldinnen genoeg andere, fatsoenlijkere opties. Natuurlijk niet gratis: voordat ze de heldinnen de heer van hun dromen in hun armen kunnen sluiten, moeten ze eerst hun trots, vooroordelen, eisen, etc. opzij zetten. Daardoor duurt het even voordat ze uiteindelijk bij de ware eindigen. Maar ja, toegegeven, zonder die zoektocht zouden de romans lang niet zo leuk zijn.
Ik realiseer me dat ik geen hart zou hebben als ik de vrijers uit de zes bekendste romans van Jane Austen niet kort introduceer. Beschouw het maar als een valentijnscadeau – knipoog. Strijk nu de kreukels uit je kleren en recht je rug, want hier komen ze.
Edmund Bertram uit Mansfield Park
Meneer Bertram is waarschijnlijk de vriendelijkste en meest eervolle van alle Austenmannen. Hij kent zijn geliefde, Fanny Price, al vanaf kinds af aan en jarenlang was hij haar enige echte vriend en vertrouwelinge. Hij is een zeer morele man: hij keurt de immoraliteit en ondankbaarheid van zijn kennissen af en streeft ernaar altijd het goede in anderen te zien. Het zou je niet moeten verrassen dat deze knappe heer een opleiding volgt tot predikant.
Kolonel Brandon uit Sense and Sensibility
Kolonel Brandon is het type man dat dag in dag uit op de achtergrond blijft, totdat je hem eindelijk ziet staan en beseft dat je al die tijd een fout hebt gemaakt door hem te negeren. Want jeetje, wat is de muziekliefhebber toch bedachtzaam en gevoelig en intellectueel. Jammer van zijn leeftijd (35) want die maakt hem in de ogen van zijn liefste Marianne net een fossiel. Ondanks haar aanvankelijke afwijzing, blijft goeie ouwe Brandon trouw aan zijn gevoelens voor haar. Dat noem ik pas liefde.
Fitzwilliam Darcy uit Pride and Prejudice
Hoe gebrekkig hij ook is, fans van Pride and Prejudice voelen zich aangetrokken tot deze man. Is hij woest aantrekkelijk, intelligent en openhartig? Oh, zeker. Arrogant, veroordelend en hoogmoedig? 100 procent. Het is zijn loyaliteit aan zijn vrienden en zijn (latere) toewijding aan zijn geliefde die meneer Darcy hebben vrijgesproken van de stempel ‘absolute hork’. Soms moet een mens zijn ergste eigenschappen onder ogen zien om die vervolgens te corrigeren en een beter mens te worden.
George Knightley uit Emma
Meneer Knightley is een vriendelijke en medelevende man met een goed beoordelingsvermogen. Hij steunt zijn geliefde bij al haar ups en downs en blijft ondertussen geduldig. Hij is echter niet op zijn mondje gevallen en weet precies de vinger op de zere plek te leggen. Dat kan irritant zijn, maar aan het eind van de dag is zíjn advies wel het béste advies. Emma weet niet wat ze mist, totdat meneer Knightley er niet is.
Henry Tilney uit Northanger Abbey
De predikant van Bath, Henry Tilney, is een gevoelige maar zeer intelligente man. Bovendien kan hij een aardig potje schilderen én is hij een voorstander van de gelijkheid tussen man en vrouw – een supermoderne man dus. Hij vergeeft heldin Catherine wanneer haar verbeeldingskracht haar ertoe brengt een gedetailleerd en onaangenaam verhaal over zijn familie te verzinnen. Een blijvertje, die meneer Tilney.
Frederick Wentworth uit Persuasion
Captain Frederick Wentworth is een self-made man en in mijn ogen de meest romantische* van alle Austenmannen. Gepassioneerd, zelfverzekerd en goedhartig als hij is, klimt hij als marineofficier op naar de positie van kapitein en behaalt zo een klein fortuin. Net als meneer Darcy moet hij eerst fouten maken voordat hij zich kan ontwikkelen. Hoewel hij acht jaar geleden zijn huwelijk met heldin Anne verbrak, kan hij haar maar niet uit zijn hoofd zetten: hij houdt van Anne, alleen van Anne.
*De eerste zinnen van zijn liefdesbrief: “Je doorboort mijn ziel. Ik ben half gevuld met pijn, half met hoop. Zeg me dat ik niet te laat ben … ik bied mezelf weer aan je aan met een hart dat nog meer het jouwe is dan toen je het acht en een half jaar geleden bijna brak.”
Hopelijk ben je geïnteresseerd geraakt door dit artikel en begin je binnenkort aan een roman van Jane Austen. Wie van deze heren lijkt jou het meest romantisch en partnerwaardig?
