Anders dan de naam doet vermoeden laat Young Adults in dit artikel het YA-genre links liggen. Voor de verandering gaan we een keer niet in op de oude vertrouwde wereld van YA-literatuur. In plaats daarvan focussen we ons op de brede, even fantastische wereld van Japanse graphic novels, ook wel manga genoemd. Aan het overwegen om manga te lezen maar niet weten waar je moet beginnen? We helpen je graag uit de brand.
Allereerst: wat is manga precies? Manga is een overkoepelende term die gebruikt wordt om het enorme arsenaal aan de in Japan geproduceerde en gepubliceerde stripboeken en graphic novels te omschrijven. Het verschil met Amerikaanse comics is dat Japanse manga bijna altijd zwart-wit wordt gedrukt en bovendien van rechts naar links wordt gelezen. Dat laatste is meestal even wennen, maar door veel te oefenen/lezen zul je er algauw geen last meer van hebben.
In Japan wordt manga over het algemeen wekelijks of maandelijks per hoofdstuk gepubliceerd in mangamagazines. Als een serie genoeg populariteit vergaart, kunnen manga-uitgeverijen ervoor kiezen om de hoofdstukken van de betreffende serie te verzamelen en deze in aparte volumes (lees: delen) uit te brengen. Hoeveel volumes een manga omvat, hangt af van de serie zelf. Zo bestaat de de scifimanga Attack on Titan uit 34 volumes, terwijl de cyberpunkmanga Akira er maar 6 heeft.
Er zijn vijf hoofdcategorieën: Shonen, Seinen, Shojo, Josei en Kodomomuke. Elk categorie – Shonen, Seinen, Shojo, Josei en Kodomomuke – is gericht op een andere doelgroep. Het zijn geen genres, zoals actie, romantiek of fantasy. Eerder labels die aangeven voor welk publiek de manga is bedoeld. Zo kunnen bijvoorbeeld zowel Shojo als Seinen ondanks hun verschillende doelgroepen het genre romantiek bevatten.
Shonen
Veelvoorkomende genres: actie, avontuur, vriendschap, coming-of-age
“Shonen” (少年) betekent “jongen” en verwijst daarmee automatisch naar de doelgroep van deze manga: jongens op de basisschool en middelbare school. Veel shonenmanga hebben een jonge mannelijke held en zitten boordevol actie, avontuur en gevechten. Shonenseries met vrouwelijke protagonisten komen echter steeds vaker voor. Van alle soorten manga is shonenmanga verreweg de populairste, zowel bij de shonendoelgroep als de andere mangadoelgroepen. Voorbeelden van populaire shonenmanga zijn Dragon Ball, Bleach, Naruto, My Hero Academia, Naruto, One Piece en Attack on Titan.
Seinen
Veelvoorkomende genres: actie, geweld, volwassen thematiek
“Seinen” (青年) betekent “jeugd”. Deze manga wordt vooral gelezen door adolescente jongemannen tussen de 15 en 24 jaar of mannen op leeftijd. Net als shonenmanga bevat seinenmanga een mannelijk hoofdpersonage, actie en avontuur, maar daar houdt de gelijkenis op. Seinenseries zijn heftiger, gewelddadiger, explicieter en meer psychologisch van aard dan shonenseries – hoewel er natuurlijk ook sheinenkomedies zijn. Hoe dan ook komen seks, geweld en grof taalgebruik vaak aan bod. Voorbeelden van populaire seinenmanga zijn Berserk, Tokyo Ghoul, Ghost in the Shell, Akira, Hellsing en Gantz.
Shojo
Veelvoorkomende genres: romantiek, drama, coming-of-age
“Shojo” (少女) betekent “meisje” en is de vrouwelijke tegenhanger van shonen. Deze manga is hoofdzakelijk gericht op tienermeisjes en concentreert zich om die reden vooral op romantiek en interpersoonlijke relaties. Dit betekent echter niet dat shojo geen actie of avontuur bevat! De focus ligt gewoon wat minder op actie en meer op drama, emoties en liefde. Net als shonen bevat shojo een coming-of-age-verhaal van een tiener, in dit geval altijd van een vrouw. Een uitzondering hierop zijn de homoseksuele liefdesverhalen die ook in de shojocategorie vallen. Voorbeelden van populaire shojomanga zijn NANA, Sailor Moon, Banana Fish, Akatsuki No Yona, Fushigi Yuugi en Ouran High School Host Club.
Josei
Veelvoorkomende genres: romantiek, drama, volwassen thematiek
“Josei” (女性) betekent “vrouw” en richt zich op volwassen vrouwen van 18 tot 40 jaar. Net als shojomanga focust joseimanga op romantische en persoonlijke relaties, verteld vanuit de volwassenwereld – hoewel dit niet altijd het geval is. Josei is grotendeels vergelijkbaar met sheinen, aangezien josei vaak volwassen thema’s bevat. Het grote verschil met sheinen is dat josei over het algemeen een romantisch verhaal is. In de meeste gevallen is de setting hedendaags en wordt het verhaal verteld vanuit het vrouwelijke perspectief, maar er zijn natuurlijk uitzonderingen. Zo bestaan er een aantal joseiseries waarin mannelijke protagonisten voorkomen, dikwijls in combinatie met homoseksuele relaties. Voorbeelden van populaire joseimanga zijn Loveless, Daytime Shooting Star, Tsubaki-Chou Lonely Planet, Paradise Kiss, Honey and Clover, Your Name en Devils and Realist.
Kodomomuke
Veelvoorkomende genres: actie, avontuur, fantasie
“Kodomomuke” (子供向け) betekent “voor kinderen” en duidt op mangaseries die speciaal bedoeld zijn voor kinderen die jonger zijn dan de shonendoelgroep en shojodoelgroep. Kodomomuke is meestal een eenvoudig en fantasierijk verhaal dat de jonge lezers moraal bijbrengt. Kodomomukemanga kunnen originele verhalen zijn, maar ook bewerkingen van westerse klassieke literatuur als Anne van het Groene Huis en Heidi. Voorbeelden van populaire kodomomukemanga zijn Pokemon, Anpanman en Doreamon.
Let op: bovenstaande uitleg is nogal beknopt. Breng voor de volledige informatie een bezoekje aan dit artikel van de New York Public Library. Welke manga spreekt jou het meeste aan of – als je al manga leest – raad je ons aan?