Vandaag om 8 februari is het Safer Internet Day of ook wel Internationale Dag van het Veilige Internet: een ideaal moment om boeken over de gevaren van het internet uit te lichten.
#selfie
Het eerste boek dat we uitlichten is het in 2015 verschenen #selfie van schrijfster Caja Cazemier. Dit is een erg leerrijk boek over de gevaren van grooming: dit is het verschijnsel waarbij een volwassenen jongeren seksueel misbruiken.
Mirte baalt van haar ouders. Die behandelen haar als een klein kind, vindt ze. Dus als ze via social media een wat oudere jongen ontmoet die haar een mooie vrouw vindt, voelt ze zich eindelijk begrepen en serieus genomen. Elke dag appt ze met Twan, en algauw wil hij ook skypen. Mirte gaat helemaal op in haar internetliefde. Maar dan wil Twan meer van haar zien, meer bloot. En hij wil haar in het echt ontmoeten.
Has#tag
Een ander boek over sexting is Has#tag van gerenommeerd auteur Dirk Bracke. Dit boek is trouwens gebaseerd op een kortfilm van Adil El Arbi en Bilall Fallah.
Marie is 17. Twee jaar geleden is er iets verschrikkelijks gebeurd waardoor Maries zelfvertrouwen zoek is. Zelfs haar beste vriendin Chloé weet niets van haar vreselijke geheim. Door zich uitdagend te kleden trekt knappe Marie de aandacht van heel wat jongens, waardoor ze haar problemen even kan vergeten. Toch kan die aandacht haar maar tijdelijk helpen. Tot in de Facebook-chat Anton opduikt, een jongen die stap voor stap haar vertrouwen wint. Maar is deze kerel wel echt te vertrouwen?
Bloot
Een nog iets recenter boek is Bloot van Jutta Nymphius. Dat boek verscheen in januari van dit jaar bij uitgeverij Ploegsma.
Amelie is 13 en ontevreden over haar lichaam. Haar ouders verkeren in een crisis, haar beste vriend gedraagt zich plotseling anders en op school krijgt ze steeds meer commentaar van jongens. En de knappe, populaire Elias, twee klassen boven haar, weet waarschijnlijk niet eens dat ze bestaat. Als Elias belangstelling voor haar lijkt te hebben, kan Amelie haar geluk niet op. Maar dan vraagt hij om een sexy foto…
Volg me
Sophie Jansen, docent Nederlands, debuteerde met Volg me: een verhaal over sociale media en slutshaming.
Het leven van scholieren bestaat tegenwoordig uit twee delen: het leven op school en het leven online, op social media. Dat ondervinden Mick (havo 5) en Marlou (4 vwo) allebei aan den lijve. Mick heeft de looks, een grote vriendengroep, is populair bij de meisjes en ontiegelijk berucht. Iedereen kent hem, maar Marlou vraagt zich af of hij zonder zijn rechterhand Mats en zijn altijd in zijn buurt verkerende vrienden wel zoveel voorstelt. Mick lijkt het inderdaad wel goed voor elkaar te hebben, maar niemand weet wat er zich thuis afspeelt. Hij vindt het steeds moeilijker om op school de leuke, populaire jongen te zijn, omdat hij wel andere dingen aan zijn hoofd heeft. Marlou is enig kind en haar ouders focussen zich volledig op haar. Soms heeft ze het gevoel dat er helemaal niets is waar ze zelf over mag beslissen. Ze kan niet wachten tot ze het huis uit mag. Via Instagram leert ze een jongen kennen en wordt halsoverkop verliefd. Ze twijfelt soms aan zijn bedoelingen, maar ze besluit hem het voordeel van de twijfel te geven. Dit had ze beter niet kunnen doen, want binnen de kortste keren is Marlou het slachtoffer van slutshaming, roddels en pesterijen. Blogger4818 plaatst alle ingezonden schoolroddels op een populaire blog, wat de situatie alleen maar erger lijkt te maken. Hoe houden Mick en Marlou zich staande in een wereld die lijkt te draaien om likes en volgers?
Selfie
Kaat De Kock schreef al heel wat Young Adults met actuele thema’s, waaronder ook Selfie dat ondertussen al in enkele talen werd vertaald. Zo werd het boek al vertaald naar het Pools, Koreaans en Russisch.
De zestienjarige Linde leert via Facebook de iets oudere Bram kennen. Ze chatten elke dag en hebben veel gemeen. Dan probeert Bram haar te overtuigen een gewaagde selfie te sturen. Na lang aarzelen doet Linde dat. Ze is geschokt als ze vervolgens niets meer van Bram hoort. Maar net wanneer ze het niet meer verwacht, duiken Bram en de foto opnieuw op. Haar leven stort als een kaartenhuisje in elkaar.
Nodig
Wat heb je écht nodig? Dat is de vraag die centraal staat in Nodig van Joelle Charbonneau. Op een nieuwe website kunnen jongeren aangeven wat ze nodig hebben, maar daar moeten ze wel wat voor over hebben.
Eén voor één sluiten de tieners in Nottawa, Wisconsin, zich aan bij het nieuwste en hipste sociale medium, NODIG. Om toegang te krijgen moeten ze een op het oog eenvoudige vraag beantwoorden: wat heb je nodig? Een nieuwe iPhone? Een backstagekaartje voor een concert? In ruil voor een schijnbaar simpele taak, zal NODIG het verzoek inwilligen.
Iedereen doet het. Dus waarom zou jij het niet doen?Kaylee Dunham weet wat ze nodig heeft – een nier voor haar zieke broer. Ze gelooft niet dat een sociaal netwerk zou kunnen helpen, maar ze heeft niks te verliezen.
Help! Ik sta online
Wat doe je als er naaktfoto’s van jou circuleren op het internet? Daar biedt de gids van Francien Regelink een antwoord op. Zij maakte het zelf mee en had gewild dat er toen een gids bestond over wat ze moest doen.
Soms belandt een foto die alleen voor jezelf (en je vriend(in)) bedoeld was toch online. Dit overkwam Francien Regelink toen ze vijftien jaar oud was. Ze had in die tijd graag een handleiding gehad waarin stond hoe ze de situatie kon aanpakken. Omdat die er niet was, heeft ze hem zelf maar geschreven.
In Help! Ik sta online lees je wat je moet doen als je foto ongewenst online staat. Er is een stappenplan, wie en welke instanties je kunnen helpen, hoe je aangifte doet en hoe je zorgt dat de foto zo snel mogelijk verdwijnt. Er is ook een deel speciaal voor je ouders of je vertrouwenspersoon, zodat zij ook weten hoe ze jou het beste kunnen helpen.
Het is niet jouw schuld, het is ook helemaal niet erg – en het komt goed. Echt.
Welke boeken over de gevaren van het internet zijn volgens jou een aanrader?